I. Czyszczenie przed spawaniem
Przed montażem powierzchnie lub skosy po obu stronach obszaru spawania, w zakresie od 20 do 50 mm, należy oczyścić z oleju, brudu, haftów, zgorzeliny, warstw ochronnych i warstw tlenków, aby zapewnić jakość spawania szwu. Powszechne metody czyszczenia elementów spawanych obejmują czyszczenie odtłuszczające, czyszczenie chemiczne i czyszczenie mechaniczne.
1. Czyszczenie odtłuszczające
Przed spawaniem należy dokładnie odtłuścić elementy spawane i drut spawalniczy ze smaru i brudu. W przeciwnym razie spowoduje to wady, takie jak porowatość i pęknięcia w spoinie. Metoda czyszczenia odtłuszczającego jest następująca:
1) Szorowanie rozpuszczalnikami organicznymi.
W przypadku spawanych obszarów i drutu spawalniczego, jeśli tłuszcz i brud są minimalne i cienkie, można użyć rozpuszczalników organicznych, takich jak alkohol, benzyna, dichloroetan, trichloroetylen i czterochlorek węgla, aby usunąć tłuszcz i brud. Metoda ta jest nieefektywna i pracochłonna.
2) Odtłuszczanie w roztworze.
Tłuste lub zabrudzone części przedmiotu obrabianego i drut spawalniczy należy umieścić w zbiorniku zawierającym roztwór odtłuszczający i moczyć przez pewien czas w celu usunięcia smaru lub brudu. Odtłuszczanie w roztworze to metoda o wysokiej jakości i wydajności, odpowiednia do odtłuszczania płyt i drutów spawalniczych przed spawaniem. Skład i normy odtłuszczania powszechnie stosowanych chemicznych roztworów odtłuszczających przedstawiono w tabeli 2-25.
Tabela 2-25 Skład i standardy odtłuszczania powszechnie stosowanych chemicznych roztworów odtłuszczających
Materiały metalowe | Skład rozwiązania① | Specyfikacja odtłuszczania | |
Temperatura/℃ | Czas /min | ||
Stal węglowa, stal konstrukcyjna, stal nierdzewna, stal żaroodporna | NaOH: 90 g/l Na2CO3: 20 g/l | - | - |
Żelazo, miedź, stop niklu | NaOH: 10%. NO: 90% | 80 ~90 | 8 ~10 |
Na2CO3: 10%. NO: 90% | 100 | 8~10 | |
Aluminium i stopy aluminium | NaOH: 5%. NO: 95% | 60 ~65 | 2 |
Na2PO4: 40 ~ 50g/L Na 2 PO 3 : 40 ~ 50g/L Na 2 SiO 3 20 ~ 30g/L | 60 ~70 | 5~8 |
① Wartości procentowe w składzie roztworu podano według masy.
2. Czyszczenie chemiczne
Czyszczenie chemiczne obejmuje głównie reakcje chemiczne między roztworem chemicznym a rdzą lub tlenkami na powierzchni przedmiotu obrabianego i drutu spawalniczego, tworząc rozpuszczalne substancje, odsłaniając metaliczny połysk powierzchni spawanych obszarów i powierzchni drutu spawalniczego. Po czyszczeniu chemicznym przedmiot obrabiany i drut spawalniczy należy przepłukać gorącą i zimną wodą, aby zapobiec korozji spoiny przez pozostałości roztworów chemicznych. Skład i normy czyszczenia powszechnie stosowanych chemicznych roztworów czyszczących przedstawiono w tabeli 2-26.
Tabela 2-26 Skład i standardy czyszczenia powszechnie stosowanych chemicznych roztworów czyszczących
Materiały metalowe | Skład rozwiązania (Ułamek masowy) | Przepisy dotyczące czyszczenia | Roztwór neutralizujący | ||||
Temperatura /℃ | Czas /min | ||||||
Żaroodporny stop stali węglowej | HCl: 100 ~ 150 ml/l H 2 O: Pozostałe | - | - | Najpierw spłukać gorącą wodą o temperaturze 40-50°C, a następnie zimną wodą. | |||
Stal niskostopowa walcowana na gorąco Stal nierdzewna walcowana na gorąco Stal żaroodporna walcowana na gorąco Walcowany na gorąco stop wysokotemperaturowy | H 2 SO 4 : 10% HCl: 10% | 54 ~60 | - | Najpierw namocz przedmiot w roztworze sody 10% w temperaturze od 60 do 70°C, a następnie dokładnie spłucz zimną wodą. | |||
H2 SO4 : 10% | 80~84 | - | |||||
Stop miedzi o wysokiej zawartości miedzi | H 2 SO 4 : 12.5% H 2 SO 4 : 1% ~ 3% | 20 ~77 | - | Najpierw namoczyć w gorącej wodzie o temperaturze 50°C, a następnie spłukać zimną wodą. | |||
Stop miedzi o niskiej zawartości miedzi | H 2 SO 4 : 10% FeSO 4 : 10% | 50 ~60 | - | ||||
Czyste aluminium | NaOH:15% | Temperatura pokojowa | 10~15 | Spłukać zimną wodą | HNO 3 : 30% (Ułamek masowy) Namaczanie w temperaturze pokojowej ≤2min | Spłukać zimną wodą | Najpierw wysuszyć w temperaturze od 100 do 110°C, a następnie w niższej temperaturze. |
NaOH:4% ~5% | 60~70 | 1~2 | |||||
Stop aluminium | NaOH:8% | 50 ~60 | 5 ~10 | ||||
Magnez i stopy magnezu | 150 do 200 mg/L wodnego roztworu kwasu chromowego | 20~40 | 7~15 | Wypłukać w gorącej wodzie o temperaturze 50 ℃. | |||
Stop tytanu | HF: 10% HNO3: 30% H2O: 60% | Temperatura pokojowa | 1 | Wypłukać w zimnej wodzie |
3. Czyszczenie mechaniczne
Do usuwania rdzy, warstw tlenków i warstw ochronnych z powierzchni elementów spawanych w pobliżu rowka spawalniczego powszechnie stosuje się skrobaki, pilniki, szmergiel, metalowe szczotki druciane (lub metalowe tarcze druciane), tarcze szlifierskie i piaskowanie. Jednak w przypadku metali nieżelaznych metale i stali nierdzewnej, spawów ze stali żaroodpornej, czyszczenie mechaniczne jest zwykle stosowane tylko wtedy, gdy konieczne jest czyszczenie miejscowe.
Po oczyszczeniu mechanicznym, powierzchnie czołowe i obie strony spawanego elementu należy przetrzeć acetonem lub alkoholem w celu usunięcia resztek brudu i smaru.
4. Czyszczenie chemiczne i mechaniczne
W przypadku dużych detali o długich cyklach produkcyjnych, czyszczenie chemiczne często nie jest wystarczająco dokładne lub części mogą zostać ponownie zanieczyszczone po czyszczeniu chemicznym, co wymaga mechanicznego czyszczenia obszaru rowka spawalniczego przed spawaniem, aby spełnić wymagania dotyczące czyszczenia przed spawaniem. Stopy aluminium, tytanu i tytanu wymagają natychmiastowego spawania po czyszczeniu.
5. Dopuszczalny czas od oczyszczenia elementu spawanego do zakończenia spawania
Po oczyszczeniu powierzchni elementu spawanego należy jak najszybciej zakończyć spawanie, aby zapobiec ponownemu rdzewieniu lub utlenianiu oczyszczonej powierzchni elementu spawanego podczas przechowywania, co wpływa na jakość spawania. Dopuszczalny czas od oczyszczenia powierzchni przeznaczonej do spawania do zakończenia spawania przedstawiono w tabeli 2-27.
Tabela 2-27 Dopuszczalny czas od oczyszczenia powierzchni do zakończenia spawania
Materiały metalowe | Metody spawania | Dopuszczalny czas przechowywania (godziny) | |
Czyszczenie mechaniczne | Czyszczenie chemiczne | ||
Miedź | Spawanie, lutowanie twarde, Spawanie punktoweSpawanie szwów | <24 | <24 |
Aluminium i stopy aluminium | Spawanie, lutowanie twarde | 2~3 | <120 |
Spawanie punktowe, spawanie szwów | <2 | <72 |
Jeśli spawanie nie zostanie zakończone w określonym czasie, przed kontynuowaniem spawania można przeprowadzić miejscowe czyszczenie mechaniczne.
II. Czyszczenie po spawaniu
W przypadku spawanych części, które zostały ukończone lub były wstrzymane przez długi czas, konieczne jest szybkie usunięcie żużla spawalniczego, resztek topnika i odprysków metalu ze spawanych części (szczególnie w obszarze spoiny), aby ułatwić kontrolę wizualną i badania nieniszczące (takie jak badanie cząstek magnetycznych, badanie radiograficzne, badanie penetracyjne) spoin, zapobiec korozji spoin przez żużel spawalniczy i resztki topnika oraz uniknąć negatywnych konsekwencji z powodu oderwania się żużla spawalniczego i odprysków metalu podczas użytkowania (szczególnie w ruchomych mechanizmach i pojemnikach).
Dokładna identyfikacja wad spawalniczych, terminowa naprawa wad spawalniczych i eliminacja ukrytych zagrożeń związanych z wypadkami spawalniczymi. Typowe metody czyszczenia elementów spawanych po spawaniu przedstawiono w tabeli 2-28.
Tabela 2-28 Typowe metody czyszczenia elementów spawanych po spawaniu
Materiały metalowe | Metody spawania | Metody czyszczenia | Odstęp czasu od spawania do czyszczenia (godziny) |
Stal | Spawanie fuzyjne | Czyszczenie mechaniczne (zazwyczaj piaskowanie) | <120 |
Lutowanie miękkie | W przypadku topników nierozpuszczalnych w wodzie należy czyścić je rozpuszczalnikami organicznymi, takimi jak alkohol, benzyna, trójchloroetylen, izopropanol itp. W przypadku rozpuszczalnych w wodzie topników korozyjnych oraz zawierających kwasy organiczne i sole, spłukać gorącą wodą. W przypadku chlorków metali alkalicznych i metali ziem alkalicznych, przemyć roztworem 2% HCl, a następnie spłukać gorącą wodą zawierającą niewielką ilość NaOH. | <24 | |
Lutowanie twarde | W przypadku topników z boraksem i kwasem borowym można je czyścić mechanicznie; myć w roztworze HCl; moczyć w roztworze 10% H2SO4. Płukać gorącą wodą lub gorącym roztworem kwasu cytrynowego 10% w przypadku boraksu i topnika zawierającego większą ilość chlorku potasu lub fluoroboranu potasu. | <24 | |
Miedź i stopy miedzi | Lutowanie | Taka sama metoda czyszczenia jak w przypadku spoin stalowych | <24 |
Aluminium i stopy aluminium | Spawanie gazowe i spawanie łukowe | Po szorowaniu w gorącej wodzie o temperaturze 60-80°C, wypłukać w roztworze dichromianu potasu (K2Cr2O7) lub w roztworze bezwodnika chromu (CrO3) o stężeniu masowym 2%-3%, a następnie ponownie wypłukać w gorącej wodzie o temperaturze 60-80°C i wysuszyć. | Stopy aluminiowo-manganowe≤6 Twarde stopy aluminium≤1 |
Lutowanie | Ogólnie rzecz biorąc, płukanie gorącą wodą jest wystarczające, ale można również myć w gorącej wodzie, a następnie wytrawiać (np. roztworem 10% HNO3) i pasywować. | ≤1 |