Kaynak Güvenliği 101: Kendinizi ve Ekibinizi Koruyun

I. Elektrot ark kaynağı için güvenlik teknolojisi

1. Elektrik çarpmasını önleme

(1) Elektrik çarpmasının nedenleri

1) Doğrudan elektrik çarpması: Kaynak işlemleri sırasında, kaynak çubuklarını veya iş parçalarını değiştirirken eller veya vücudun bazı kısımları kaynak maşası ve elektrotlar gibi elektrikli parçalara dokunur ve ayaklar veya vücudun diğer kısımları zeminden veya metal yapılardan zayıf bir şekilde yalıtılır.

Konteynerlerin, boruların içinde, yağmurlu, nemli yerlerde veya vücut aşırı terlediğinde kaynak yaparken elektrik çarpması kolayca meydana gelebilir. Eller veya vücudun bazı kısımları açıkta kalan ve elektriklenen terminal başlıklarına, terminal direklerine ve tellere dokunarak elektrik çarpmasına neden olabilir. Yüksek voltajlı güç şebekelerinin yakınında kaynak yapmak, elektriklenmiş gövdeye doğrudan dokunmadan ancak belirli bir dereceye kadar yaklaşarak dielektrik bozulmasına ve deşarja neden olabilir.

2) Dolaylı elektrik çarpması: Elektrik kaçağı kaynak eki̇pmanlari İnsan vücudu elektrikli gövdeye dokunduğunda elektrik çarpmasına neden olur, bunun nedeni şunlar olabilir: ekipmanın aşırı yüklenmesi, dahili kısa devre ısınması, yalıtım performansının düşmesine ve sızıntıya neden olan aşındırıcı maddeler; bobinlerin yağmurdan veya nemden ıslanması, yalıtım hasarına ve sızıntıya neden olması; kaynak ekipmanının titreştirilmesi veya vurulması, bobinlerin veya uçların yalıtımında mekanik hasara neden olması, demir çekirdeğe veya gövdeye bağlı hasarlı tellerin sızıntıya neden olması; metal nesnelerin ekipmana düşmesi, elektrikli parçaları gövdeye bağlaması ve sızıntıya neden olması.

Elektrik çarpması, tellerin, kabloların, anahtarların vb. hasarlı yalıtımına dokunulduğunda meydana gelir. Fabrika metal çerçevelerinin, boru hatlarının, vinç raylarının vb. kaynak için ikincil devre olarak kullanılması nedeniyle elektrik çarpması meydana gelir.

(2) Elektrik çarpmasını önlemek için önlemler

1) İzolasyon koruması: Kaynak makinesinin açıkta kalan elektrikli parçaları ve açıkta kalan terminal direkleri sağlam koruyucu kapaklara sahip olmalıdır: Fişli soket konektörlü ekipman için, fişli soketlerin iletkenleri yalıtım levhasının düzlemi içinde gizlenmelidir.

Cihazın ana hattı, kolayca erişilemeyeceği duvara yakın bir yere yerleştirilmeli ve uzunluğu genellikle 2 m'yi geçmemelidir. Geçici bir görev daha uzun bir güç kablosu gerektirdiğinde, izolasyon için porselen şişelerle duvar veya sütun boyunca düzenlenmeli ve yüksekliği yerden 2,5 m'den fazla olmalıdır. Güç kablosunun yerde sürüklenmesine izin verilmez. Her cihaz arasında ve cihaz ile duvar arasında en az 1m genişliğinde bir geçit olmalıdır.

2) Otomatik güç kapatma cihazlarının kullanılması: Kaynak ekipmanını ve kişisel güvenliği korumak için sigortalar, devre kesiciler (aşırı yük koruma anahtarları olarak da bilinir) ve elektrik çarpması koruyucuları (kaçak anahtarları olarak da bilinir) takılmalıdır.

Kaynak makinesinin yüksüz voltajı yüksek olduğunda ve elektrik çarpması riski olan bir yerde çalışıyorsa, kaynak makinesi için yüksüz otomatik kapanma cihazı kullanılmalıdır. Kaynak arkı başlatıldığında, güç anahtarı otomatik olarak kapanır ve kaynak durduğunda veya kaynak çubuğu değiştirildiğinde, güç anahtarı otomatik olarak bağlantıyı keser. Bu cihaz sadece yüksüz durumda elektrik çarpmasını önlemekle kalmaz, aynı zamanda yüksüz durumda ekipmanın enerji kaybını da azaltır.

3) Kaynak makinesinde koruyucu topraklama veya nötr topraklama cihazları kullanılmalıdır. Kaynak ve kaynak parçalarının doğru ve yanlış koruyucu topraklaması ve nötr topraklaması Şekil 13-1'de gösterilmiştir. Kaynak makinesinin nötr topraklaması ve topraklaması için kullanılan iletkenler aşağıdaki güvenlik gereksinimlerini karşılamalıdır.

① Yeterli kesit alanına sahip olmalıdır. Topraklama (veya nötr) telinin kesit alanı genellikle faz teli kesit alanının 1/3~1/2'sidir. Topraklama (veya nötr) teli olarak alüminyum tel, bakır tel veya çelik tel kullanıldığında, minimum kesit alanları sırasıyla 6mm², 4mm² veya 12mm²'den az olmamalıdır.

② Ortasında ek yeri olmayan bütün bir tel kullanılmalıdır.

③ İletken ile kaynak makinesi ve topraklama gövdesi (veya nötr ana hattı) arasındaki bağlantı sağlam olmalıdır.

④ Topraklama (veya nötr) iletkeninin seri olarak kullanılması kesinlikle yasaktır.

4) Kaynak makineleri için otomatik güç kapatma cihazlarının kullanılması: Kaynak makinesinin yüksüz voltajı mevcut kaynak makinesi standartlarında belirtilen sınırdan yüksek olduğunda. Ve temas riski olan bir yerde veya bir elektrik çarpması meydana geldiğinde ikincil bir kazanın meydana gelebileceği bir yerde (yüksek irtifa gibi) çalışıyorsa. Yüksüz çalışma için otomatik kapanma cihazı kullanılmalıdır.

2. Kaynak İşlemlerinde Güvenlik

(1) Kaynak Ekipmanı için Güvenlik Operasyonunun Önemli Noktaları (bkz. Tablo 13-14)

Tablo 13-14 Kaynak Ekipmanı için Güvenlik Operasyonunun Kilit Noktaları

(2) Kaynak aletleri için güvenlik teknik noktaları (bkz. Tablo 13-15)

Tablo 13-15 Kaynak aletleri için güvenlik teknik noktaları

(3) Kaynak işlemlerinde güvenlik teknolojisinin kilit noktaları (bkz. Tablo 13-16)

Tablo 13-16 Kaynak işlemlerinde güvenlik teknolojisinin kilit noktaları

II. Plazma Ark Kaynağı için Güvenlik Teknolojisi

Korumalı metal ark kaynağı için ilgili güvenlik yönetmeliklerine uymanın yanı sıra aşağıdaki noktalara da dikkat edilmelidir:

1) Plazma ark kaynağı için kullanılan güç kaynağının yüksüz voltajı nispeten yüksektir, özellikle manuel çalışma sırasında elektrik çarpması riski vardır. Bu nedenle, ekipman kuru, temiz ve iyi havalandırılan bir alana yerleştirilmelidir. Güç kaynağı kullanım sırasında güvenilir bir şekilde topraklanmalı (veya nötralize edilmeli) ve tabanca gövdesinin elle dokunulan kısmı güvenilir bir şekilde yalıtılmalıdır.

2) Kullanılan basınçlı hava bir nem ayırıcıya sahip olmalı ve biriken su zamanında boşaltılmalıdır. Boru hattında yoğunlaşan nemi ortadan kaldırmak için kaynak ve kesme işleminden önce hava 3 dakika süreyle havalandırılmalıdır. Basınçlı hava basıncı 0.3MPa'dan az olduğunda, otomatik bir kilitleme cihazı çalışabilmelidir.

3) Kaynak çalışma noktası bir çalışma tezgahına sahip olmalı ve etkili yerel egzoz ve arıtma cihazları kullanmalı veya bir su banyosu çalışma tezgahı vb. kurmalıdır.

4) İş parçası rafı yerden 400 mm'den daha yüksekte olmalı ve yerel bir toz giderme cihazı takılı olmalıdır.

5) Ekipman kazalarını önlemek için ekipman boşaltıldığında tutamak anahtarına rastgele basmak kesinlikle yasaktır.

6) Bir arkı vururken nozulu iş parçasına değdirmeyin; ekipmanın elektrikli parçalarına dokunmayın ve özellikle elektrik çarpması yaralanmalarını önlemek için elektrikli kaynak tabancasının pozitif ve negatif kutuplarına aynı anda iki elinizle dokunmayın.

7) Kaynak tabancasındaki katot malzemesinin yanma nedeniyle çıkarılması ve değiştirilmesi gerektiğinde. Önce DC güç kaynağı kapatılmalıdır. Elektrot değiştirilirken, devam etmeden önce soğutulmalıdır. Tungsten (veya seryum tungsten) çubukları taşlarken, su spreyli bir taşlama taşı makinesi kullanmak ve taşlama taşı makinesini doğru kullanmak en iyisidir.

8) Ark ışığının insanlara zarar vermesini önlemek için sahada havalandırma iyileştirilmelidir. Operatörler iyi bir yüz siperi ve eldiven giymeli ve boyunlarını korumalıdır. Siyah bir merceğe sahip olmanın yanı sıra, yüz siperinin ideal olarak ultraviyole ışığı emen bir merceği olmalıdır.

9) Plazma arkları yüksek yoğunluklu, yüksek frekanslı gürültü üretebilir, özellikle yüksek güçlü plazma ark kesimi sırasında operatörler kulak tıkacı takmalıdır. Su kullanarak gürültüyü absorbe etmek için sulu kesim de kullanılabilir.

10) Plazma ark kaynağı ve kesme işlemlerinin her ikisi de yüksek frekanslı ark başlatma kullanır ve iş parçasının güvenilir bir şekilde topraklanmasını gerektirir. Transfer arkı ateşlendikten sonra, yüksek frekanslı osilatör güç kaynağı derhal güvenilir bir şekilde kesilmelidir.

11) Radyoaktivite içeren elektrotlara çıplak elle dokunduktan sonra eller derhal sabunla yıkanmalıdır.

12) Argon, nitrojen veya hidrojen tüpleri kullanırken, tüp işaretlerini tanıyın. Hidrojen yanıcı bir gazdır, özellikle yangına karşı dikkatli olun ve yakınlarda flor ve klor bulunmamalıdır.

13) Kullanılan iş gücü koruma malzemeleri atölye dışına çıkarılmamalı, sık sık yıkanmalı ve yaşam alanına girmeden önce kişisel hijyen yapılmalıdır.

III. Vakum Elektron Işın Kaynağı için Güvenlik Teknolojisi

Elektrot ark kaynağı ile ilgili güvenlik yönetmeliklerine uymanın yanı sıra aşağıdaki noktalara da dikkat edilmelidir.

1) Kaynak makinesi, yüksek yoğunluklu betonla inşa edilmiş bir X-ışını koruma odasına kurulmalı ve ayrıca kaynak makinesi çalışırken koruma odasına kazara girilmesini veya içeride kilitli kalınmasını önleyecek güvenlik önlemleri bulunmalıdır.

2) Ekipman topraklama sistemi güvenilir olmalı, topraklama kablosu doğrudan elektrik şebekesinin nötr kablosuna bağlanmamalı ve ekipman için toprak direnci 2Ω'dan fazla olmayan özel bir topraklama kablosuna bağlanmalıdır.

3) Elektron ışını kaynak makinesi, bir arıza durumunda gücü otomatik olarak kesmek için bir voltaj alarmı veya başka bir elektronik kilitleme cihazı ile donatılmalıdır.

4) Yüksek voltajlı güç kaynağı ve elektron tabancası için yeterli yalıtım sağlayın, dayanma voltajı testi nominal voltajın 1,5 katı olmalıdır.

5) Katot tertibatını değiştirirken veya bakım yaparken, yüksek gerilim güç kaynağının bağlantısı kesilmeli ve değiştirilecek parçalara veya bakım gerektiren alanlara iyi topraklanmış bir deşarj çubuğu ile dokunulmalıdır. İşlemler ancak deşarj işleminden sonra gerçekleştirilebilir.

6) İşyerinin alanı genellikle 40 metreden az olmamalıdır ² ve oda yüksekliği 3,5 m'den az olmamalıdır. Yüksek voltajlı, yüksek güçlü elektron ışını ekipmanı için, yüksek voltajlı güç kaynağı ekipmanı ve vakum pompalama cihazı operatör odasından ayrılabilir.

7) Elektron ışını kaynak makinesinin vakum odası, X ışınlarına karşı koruma için aşağıdaki önlemlerle güçlendirilmelidir:

① 60kV'den daha düşük hızlanma gerilimine sahip kaynak makineleri için koruma genellikle makinenin dış kabuğunun çelik plakasının kalınlığı ile sağlanır.

② 60kV'den daha yüksek hızlanma gerilimine sahip kaynak makineleri için, dış kabuk yeterli kalınlıkta kurşun plakalarla takviye edilmelidir.

③ Elektron ışını kaynak makinesi yüksek gerilim altında çalıştığında, gözlem penceresi kurşun camdan yapılmalıdır ve kurşun camın kalınlığı ilgili kurşun eşdeğerine göre seçilebilir (bkz. Tablo 13-17).

Tablo 13-17 Yerli kurşun cam markaları ve bunlara karşılık gelen kurşun eşdeğerleri

Not: Kurşun eşdeğeri, tabloda gösterilen bir kurşun plakanın kalınlığına eşdeğer kurşun cam kalınlığını ifade eder.

8) Ekipmanın X-ışını radyasyon dozu, ekipmanın çalışma sahasının X-ışını radyasyonundan korunmaya ilişkin ulusal yönetmeliklere uygun olduğundan emin olmak için düzenli olarak kontrol edilmelidir.

9) Ekipmanın etrafındaki alan iyi havalandırılmalı ve yağ gazını, dumanı ve diğer maddeleri vakum odasından zamanında dışarı atmak için işyerinde egzoz cihazları kurulmalıdır.

10) İş başlıkları, iş elbiseleri, ayak örtüleri, yalıtkan ayakkabılar, uzun deri eldivenler vb. gibi belirtilen iş koruma ekipmanlarını giyin ve uygun yüz siperi ve filtre lensi seçin.

11) Kaynak işlemi sırasında erimiş havuzu çıplak gözle gözlemlemeyin, gerekirse koruyucu kurşun cam gözlük takılmalıdır.

12) Operatör, ekranlama odasının dışındaki bir optik sistem veya endüstriyel televizyon sistemi aracılığıyla izleme yapar. Operatörün durduğu zemin yalıtkan bir paspasla kaplanmalı ve ekipman, alet ve aksesuarlar normal, sağlam ve uygun çalışma koşullarında olduklarından emin olmak için kontrol edilmelidir.

13) Kaynak ekipmanını bağlamadan önce havalandırma ekipmanını açın.

14) Vakum odasındaki tüm boşlukların X-ışınlarının kaçmasını önleyecek şekilde kapatıldığından emin olmak için kesinlikle kontrol edin.

15) Çalışma sırasında ekipmanın elektrikli parçalarına dokunmayın.

16) Yüksek voltajlı elektrik çarpmasını önlemek için elektron tabancasını dikkatli kullanın.

IV. Lazer Kaynağı Güvenlik Teknikleri

Elektrot ark kaynağı ile ilgili güvenlik yönetmeliklerine uymanın yanı sıra aşağıdaki noktalara da dikkat edilmelidir.

1) Elektrik sistemi muhafazasının tüm bakım kapıları uygun kilitleme cihazlarına sahip olmalı ve muhafaza, bakım kapısına girmeden önce kapasitör grubunu boşaltmak için ilgili önlemlere sahip olmalıdır. Lazer işleme ekipmanı çeşitli güvenlik koruma önlemlerine sahip olmalı ve lazer işleme ekipmanı üzerinde "Lazer Tehlikesi", "Yüksek Gerilim Tehlikesi" vb. gibi açık tehlike uyarı işaretleri ve sinyalleri bulunmalıdır.

2) Lazer optik yol sistemi, doğrudan maruz kalmayı önlemek için lazerin metal bir tüpten geçirilmesi gibi mümkün olduğunca tamamen kapalı olmalıdır: Lazer optik yolu tamamen kapatılamıyorsa, ışın yüksekliği gözler ve kafa gibi önemli organlardan kaçınacak şekilde düzenlenmeli ve lazerin bir kişinin boyunun üzerinden geçmesine izin verilmelidir.

3) Lazer işleme masası, yansıyan ışığı önlemek için cam veya benzeri malzemelerle korunmalıdır.

4) Lazer işleme alanı, yetkisiz personelin tehlikeli alana girmesini önlemek için çitler, bölmeler, ekranlar vb. ile izole edilmelidir.

5) Kontrol alanının etrafına belirgin uyarı işaretleri ve ekranlama cihazları yerleştirilmeli ve ışını zayıflatmak için ışın terminaline bir sonlandırma plakası takılmalıdır.

6) Lazer operatörleri ve işleme çalışanları lazer koruyucu gözlüklerle donatılmalı ve dağınık yansımanın etkisini azaltmak için beyaz iş kıyafetleri giymelidir.

7) Sadece deneyimli personelin lazeri kullanmasına ve lazerle işlem yapmasına izin verilir.

8) Kaynak alanı etkili havalandırma veya egzoz ekipmanı ile donatılmalıdır.

V. Elektroslag Kaynağı için Güvenlik Teknolojisi

Korumalı metal ark kaynağı için ilgili güvenlik yönetmeliklerine uymanın yanı sıra aşağıdaki noktalara da dikkat edilmelidir.

1) Elektrik, su kaynağı, su ceketinin engellenmemiş olup olmadığını ve makinenin normal çalışıp çalışmadığını dikkatlice kontrol edin.

2) Anotun sıkılıp sıkılmadığını ve anot ile anot, anot ile modül, anot ile su ceketi arasında kısa devre olup olmadığını dikkatlice kontrol edin.

3) Güç açılmadan önce transformatör ve su ceketi için soğutma suyu açılmalıdır. Elektrikli ekipman arızalandığında, onarım için zamanında bir elektrikçi bulunmalıdır.

4) Kaynak modülü sıkıca yerleştirilmeli ve eğilmemelidir. Cüruf sızıntısını önlemek için su ceketi ve modül sıkıca tutturulmalıdır. Topraklama teli ve modül sıkıca kaynaklanmalıdır.

5) Arkı başlattıktan ve cüruf ürettikten sonra, cüruf havuzunun derinliğini test edin. Prob su ceketi boyunca aşağı doğru test edilmeli ve su ceketinin delinmesini ve patlamaya neden olmasını önlemek için prob su ceketine veya elektroda temas etmemelidir. Ark ışığından kaynaklanan göz yaralanmalarını önlemek için çalışma sırasında koruyucu gözlük takılmalıdır.

6) İnsanlar kaynak modülünün her iki tarafında duramaz. Eğer cüruf akarsa, zamanında engellenmelidir.

7) Bir vinç operatörü iş parçalarını veya modülleri kaldırırken özel bir kişi komuta etmelidir.

8) Operatörler çalışırken iş istasyonlarını terk edemezler.

VI. Direnç Kaynağında Güvenlik Teknolojisi

Elektrot ark kaynağı ile ilgili güvenlik yönetmeliklerine uymanın yanı sıra aşağıdaki noktalara da dikkat edilmelidir.

1) Enerji depolamalı direnç kaynak makinesi, kapalı kontrol kapısı üzerinde, kapı açıldığında kondansatöre kısa devre yaptıracak bir kilitleme mekanizmasına sahip olmalıdır. Manuel çalıştırma anahtarları da kondansatör kısa devre güvenlik önlemleri içermelidir.

2) Çalışmaya başlamadan önce, soğutma suyu sistemi, pnömatik sistem ve elektrik sisteminin normal durumda olduğundan emin olmak için direnç kaynağı ekipmanını dikkatli ve kapsamlı bir şekilde kontrol edin ve kaynak parametrelerini proses gereksinimlerini karşılayacak şekilde ayarlayın.

3) İş başlıkları, iş kıyafetleri, koruyucu gözlükler, yalıtkan botlar ve eldivenler gibi kişisel koruyucu ekipman kullanın ve yalıtım yastığını veya ahşap platform cihazını ayarlayın.

4) Kaynak makinesini çalıştırırken, kaynak makinesinin yanmasını önlemek için önce soğutma suyu vanasını açın.

5) Kaynak sırasında, kaynak makinesi kontrol cihazının kabin kapısı kapalı olmalıdır.

6) Kontrol kutusu cihazının bakım ve ayarı profesyoneller tarafından yapılmalıdır.

7) Çift yönlü, çok istasyonlu kaynak makineleri her istasyonda acil durdurma düğmeleri ile donatılmalıdır.

8) Kaynak makinesinin ayak şalterinin kazara açılmasını önlemek için sağlam bir koruyucu kapağı olmalıdır.

9) Taşınabilir kaynak makinesinin çerçevesi, çalışma sırasında oluşan titreşimlere dayanmalı, asılı transformatörün düşmeye karşı koruma cihazı olmalı ve düzenli olarak kontrol edilmelidir.

10) Direnç kaynağı makinesinin çalışma noktasında, iş parçası kıvılcımlarını ve sıçramalarını önlemek için koruyucu bölmeler veya perdeler bulunmalıdır. Göz yanıklarını önlemek için operatörün gözleri kıvılcım sıçramalarının yönünden kaçınmalıdır.

11) Dikiş kaynağı operatörleri, silindirin parmakları kesmesini önlemek için elektrot dönüş yönüne dikkat etmelidir.

Kaynak makinesinin yerleştirildiği yer kuru tutulmalı ve zemin kaymaz tahtalarla kaplanmalıdır. Harici su soğutmalı kaynak makinelerinin kaynakçıları çalışırken yalıtkan çizme giymelidir.

Yanıkları önlemek için ekipmanı kullanırken elektrot kafası bilye yüzeyine ellerinizle dokunmayın.

İş parçaları sıkıca tutulmalı, her iki el ile elektrotlara belirli bir mesafe bırakılmalı ve kaynak yapılacak iki parça arasına parmaklar sokulmamalıdır. İş parçaları dengeli ve düzgün bir şekilde istiflenmeli ve bir geçit bırakılmalıdır.

Çalışma alanının yakınında yanıcı ve patlayıcı maddeler bulunmamalı, işyeri iyi havalandırılmalı, güvenli ve temiz bir ortam sağlanmalıdır. Şiddetli toz içeren kapalı çalışma alanlarında toz giderme ekipmanı bulunmalıdır.

Kontrol kutusu cihazının bakımı ve ayarlanması profesyoneller tarafından yapılmalıdır.

Kaynak işi bittikten sonra güç ve gaz kaynakları kapatılmalıdır. Soğutma suyu 10 dakika uzatıldıktan sonra kapatılmalıdır. Düşük sıcaklıklarda, donmayı önlemek için su yolundaki su da boşaltılmalıdır.

VII. Yüksek Frekans Kaynağı Güvenlik Teknikleri

Elektrot ark kaynağı ile ilgili güvenlik yönetmeliklerine uymanın yanı sıra aşağıdaki noktalara da dikkat edilmelidir:

Yüksek frekanslı jeneratörün ve çıkış transformatörünün gövdesi topraklanmalı ve topraklama direnci 4Ω'dan az olmalıdır.

Kaynak makinesinin sadece kapı kapalıyken çalıştırılabilmesini sağlamak için sık sık açılıp kapanan kapılara bir anahtar yerleştirilmelidir.

3) Kaynak makinesinin etrafına ve çalışanın çalışma pozisyonuna basınca dayanıklı 35kV yalıtkan kauçuk paspaslar döşeyin.

4) Kaynak makinesini çalıştırmadan önce soğutma suyu sistemini kontrol edin. Salınım borusunu ön ısıtmak için güç, ancak soğutma suyu normal şekilde çalıştıktan sonra açılabilir.

5) Bakım için güç kapatıldığında, kaynak makinesinin güç kaynağı anahtarı kesilmelidir. Kaynak makinesinin kapısını açtıktan sonra, bakıma başlamadan önce her bir kondansatör grubunu boşaltın. Canlı bakıma genellikle izin verilmez. Özel durumlarda, bakım personelinin yalıtkan ayakkabı ve eldiven giymesi ve özel bir kişi tarafından denetlenmesi gerekir.

6) Yüksek frekanslı ekipmanın şasisi dışında kalan yüksek frekanslı iletkenler, yüksek frekanslı elektromanyetik alanların insan vücudu ve çevresindeki nesneler üzerindeki etkilerini önlemek için ince alüminyum veya bakır plakalarla korunmalıdır. İşyerindeki elektrik alan şiddeti 40V/m'den az olmalıdır.

VIII. Ultrasonik Kaynak Güvenlik Teknolojisi

Ultrasonik kaynak, elektrik çarpması riskini ortadan kaldıran yüksek frekanslı akım kullanır. Ayrıca, kaynak sırasında alev veya sıçrama olmaz, bu da ultrasonik kaynağı nispeten güvenli hale getirir.

IX. Sürtünme Kaynağı Güvenlik Teknolojisi

1) Elektriğin güvenli kullanımı için ilgili yönetmeliklere uyun.

2) Yüksek hızlı dönen parçalar sürtünme kaynağı makine uygun koruyucu kapaklar ve bölmelerle kaplanmalıdır.

3) Sürekli üretim sürtünme kaynak makineleri, her eylem arasındaki kilitleme ve korumaya dikkat etmelidir.

4) Kaynak makinesi mili park etme ve basınç tahliye için acil durdurma düğmesi göze çarpan ve uygun bir yere monte edilmelidir.

5) Sürtünme kaynağı makinelerinin operatörleri iş elbisesi ve koruyucu gözlük takmalıdır.

X. Patlayıcı Kaynak için Güvenlik Teknolojisi

1) Patlayıcıların ve fünyelerin birlikte taşınması kesinlikle yasaktır ve ayrı ayrı depolanmalıdır. Patlayıcılar, fünyeler ve fitiller ateş veya ısı kaynaklarına yakın olmamalıdır.

2) Tüm personel ilgili ulusal politika ve yönetmeliklere uymalı, emniyet ve güvenlik departmanlarının denetimini kabul etmeli, iş eğitimi ve değerlendirmesinden geçmeli ve bir işletme sertifikası almalıdır.

3) Patlayıcı depolama personeli gece gündüz görev başında olmalı ve dışarıdan gelenlerin girmesine izin verilmemelidir; patlayıcılar, fünyeler ve ateşleme kabloları ve diğer piroteknik malzemeler kategorilerine göre ayrı ayrı depolanmalı ve kayıtların gerçek malzemelerle eşleşmesini sağlamak için depolama ve geri alma işlemleri sıkı bir şekilde yönetilmelidir.

4) Patlama alanı binalardan uzakta bulunmalı, bir uyarı alanına ve açık uyarı işaretlerine sahip olmalı ve bir kişi özel olarak burayı korumakla görevlendirilmelidir.

5) Tüm personel vardiya lideri ve güvenlik sorumlusunun komutası altında çalışmalı; saha operasyonları önceden belirlenmiş sürece göre yürütülmeli, özellikle fünyeler ve başlatıcılar aynı anda iki veya daha fazla kişi tarafından değil, başından sonuna kadar tek bir kişi tarafından tutulmalı ve kullanılmalıdır.

6) Prosesin kurulumu tamamlandıktan sonra, tüm personel ve yedek malzemeler güvenli bir alana çekilmeli ve tüm personel ses ve titreşimden korunma ve güvenlik için hazırlanmalı ve patlayıcıların patlatılması komutu ancak herhangi bir kazanın meydana gelmeyeceği doğrulandığında verilebilir.

7) Tüm personel sorumlu kişinin emri altında çalışmalı ve saha operasyonları önceden belirlenmiş süreç akışına göre yürütülmelidir.

8) Patlayıcıların patlamasından sonra, personel sahaya girmeden önce 3 dakika beklemelidir. Yanlış ateşleme durumunda, inceleme ve elleçleme için sahaya girmeden önce 3 dakika beklenmelidir.

9) İşyerine ateş kaynakları sokmak kesinlikle yasaktır.

10) Patlatma işinin her aşamasından sonra, olası kazaları belirlemek ve gizli tehlikeleri ortadan kaldırmak için bir güvenlik özeti yapılmalıdır.

XI. Karbon Ark Oluk Açma için Güvenlik Teknikleri

Elektrot ark kaynağı ile ilgili yönetmeliklere uymanın yanı sıra aşağıdaki noktalara da dikkat edilmelidir:

1) Oluk açma sırasındaki akım büyüktür, kaynak makinesinin gücüyle eşleşmelidir ve sürekli kullanıldığında, kaynak makinesinin yanmasını önlemek için kaynak makinesinin aşırı yüklenmesini önlemek için özen gösterilmelidir.

2) Çok fazla zararlı gaz ve toz üretmekten kaçınmak için karbon ark oluk açmaya adanmış karbon çubuklar kullanmaya çalışın.

3) Oluk açma sırasında çok fazla toz ve duman oluşur, çünkü karbon çubuklar yapıştırmak için asfalt kullanılarak yapılır ve yüzeyleri bakır kaplıdır. Bu nedenle, toz 1% ~ 1.5% bakır kütle oranı içerir ve üretilen zararlı gazlar oldukça zehirli benzo(a)piren içerir. Bu nedenle, operatörler hava destekli maskeler takmalıdır. İşyerinde duman egzozu ve toz giderme önlemleri alınmalı ve havalandırma artırılmalıdır. Toz kirliliğini kontrol etmek için su ark oluk açma uygulanabilir.

Su arkı oluk açma, orijinal oluk açma ekipmanına bir su besleme cihazı ve su besleme sistemi eklenerek ve oluk açma tabancasında küçük değişiklikler yapılarak yapılır. Su arkı oluk açma sırasında, oluk açma tabancasının düz bir su sisi yaymasını sağlamak için makul bir su besleme cihazı aracılığıyla dağınık bir su sisi elde edilir ve duman giderme ve toz bastırma amacına ulaşılır.

4) Oluk açma sırasında, arkın altından büyük miktarda yüksek sıcaklıkta sıvı metal ve oksitler dışarı üflenir ve yanıkları veya yangını önlemek için dikkatli olunmalıdır.

5) Planyalama sırasında gürültü oldukça yüksektir ve operatör kulak tıkacı takmalıdır.

6) Açık havada çalışırken, rüzgar altında çalışın ve sahadaki yangın güvenliğine dikkat edin.

7) Konteynerlerde veya bölmelerde çalışırken, dar alan çok küçük olmamalı ve havalandırma ve toz giderme önlemleri güçlendirilmelidir.

8) Planyalama sırasında, planya tabancasının yanmasını önlemek için basınçlı havanın kesilmesine izin verilmez.

9) Planyalama sırasında çıkıntı yapan karbon çubuğun uzunluğu 30 mm'den az olmamalıdır.

10) Güç kapatılmadan önce planya tabancasının bakır kafasının iş parçası ile kısa devre yapmasına izin vermeyin.

XII. Gaz Kaynağı ve Kesme için Güvenlik Teknolojisi

1. Yaygın olarak kullanılan yanıcı ve patlayıcı maddelerin türleri ve özellikleri

(1) Kalsiyum karbür (CaC ₂ )

Kalsiyum karbür su ile reaksiyona girerek asetilen ve sönmüş kireç üretir. Yetersiz su olduğunda, kalsiyum karbürün ayrışmasıyla oluşan ısı, reaksiyon alanındaki sıcaklığın çok yükselmesine neden olarak kalsiyum karbürün şiddetli bir şekilde aşırı ısınmasına ve asetilen ve hava karışımının patlamasına yol açabilir. Genel olarak, kalsiyum karbürün suya oranının 1:5~15 olması tercih edilir.

Kalsiyum karbürün parçacık boyutu ne kadar küçük olursa, kalsiyum karbürün ayrışma hızı da o kadar hızlı olur. Kalsiyum karbürün çok hızlı ayrışmasını ve aşırı ısınmaya neden olmasını önlemek için, asetilen jeneratörlerinde kullanılan kalsiyum karbürün parçacık boyutu genellikle 4 ~ 80 mm'dir ve 50 ~ 80 mm tercih edilir. 2mm'den küçük kalsiyum karbür parçacıkları suyla temas ettiğinde hemen sarı duman çıkarır ve yüksek ısı üretir, bu nedenle kullanılmamalıdır.

(2) Asetilen (C ₂H ₂ )

Karpit gazı olarak da bilinen asetilen, doymamış üç değerlikli kovalent bir yapıya sahiptir ve oldukça kararsızdır, kolayca polimerizasyon ve ayrışma reaksiyonlarına girerek yanma ve patlama kazalarına neden olur.

Asetilenin kendiliğinden tutuşma noktası 335°C'dir. Atmosferik basınçta, sıcaklık 580°C'yi aştığında yanma ve patlamaya neden olabilir. Asetilen ve hava karışımının kendiliğinden tutuşma noktası 305°C'dir ve hafif bir kıvılcım bile patlamaya neden olabilir. Asetilen, güneş ışığı veya ısı altında klor gazı veya hipoklorit ile birleştiğinde patlayabilir. Asetilenin bakır veya gümüş ile uzun süreli teması, hafif bir darbe veya sürtünme ile patlayabilen patlayıcı bakır asetilid ve gümüş asetilid bileşikleri oluşturabilir.

Asetilen azot, karbon monoksit, buhar ile karıştırıldığında veya aseton sıvısı içinde çözündüğünde patlama riski çok düşüktür. Bu nedenle asetilen silindirleri, asetilenin silindir içinde dengeli ve güvenli bir şekilde depolanması için asetona batırılmış gözenekli dolgu maddesi ile doldurulur.

Çeşitli katalizörler belirli sıcaklıklar ve basınçlar altında asetilenin ayrışma patlamasına neden olabilir. Tecrübelere dayanarak, Tablo 13-18 0.4MPa basınçta çeşitli katalizörler tarafından asetilenin ayrışma patlaması için en düşük sıcaklıkları göstermektedir.

Tablo 13-18 Çeşitli katalizörlerin asetilenin ayrışma patlaması üzerindeki etkisi

(3) Sıvılaştırılmış Petrol Gazı

Petrol arıtma endüstrisinin bir yan ürünü olup, çeşitli yanıcı gazların bir karışımıdır.

Petrol gazı atmosferik basınçta gaz halinde bulunur, ancak hafif bir basınçla (0.8~1.5MPa) sıvılaştırılabilir. Petrol gazı uçucudur ve sıvı olarak dışarı aktığında 250~300 kat daha büyük bir gaz hacmine yayılabilir. Düşük bir parlama noktasına sahiptir, ana bileşen propan -42°C buhar noktasına ve -20°C parlama noktasına sahiptir, bu da onu düşük sıcaklıklarda oldukça yanıcı hale getirir.

Hava 3.5%~16.3% sıvılaştırılmış petrol gazı (hacim oranı) içerdiğinde patlama meydana gelebilir. Sıvılaştırılmış petrol gazının kendiliğinden tutuşma noktası yaklaşık 500°C'dir ve asetilene göre kullanımı daha güvenlidir. Sıvılaştırılmış petrol gazının alev sıcaklığı asetileninkinden daha düşüktür, bu nedenle gaz kesme sırasında ön ısıtma süresinin biraz daha uzun olması gerekir. Tutuştururken, açık alev kullanın, önce çırayı tutuşturun ve ardından gazı açın, sırayı tersine çevirmeyin.

(4) Hidrojen

Hidrojen kimyasal olarak oldukça aktiftir ve oda sıcaklığında flor ile şiddetli bir patlayıcı reaksiyona girebilir; ışığın etkisi altında hidrojen yanabilir ve klor ile patlayabilir; hava ile karışan hidrojen patlayıcı bir gaz oluşturabilir.

Hidrojen yanıcı bir gazdır ve havada kendiliğinden tutuşma noktası yaklaşık 510°C'dir. Hava veya oksijenle karışan hidrojen, açık alev veya başka bir ısı kaynağıyla karşılaştığında patlayacak yanıcı ve patlayıcı bir gaz karışımı oluşturabilir ve patlama, yaygın yanıcı sıvı buharlarınkinden daha güçlüdür.

(5) Oksijen

Oksijenin kendisi yanmaz, ancak güçlü bir destekleyici yanma etkisi vardır. Gres (genel endüstriyel mineral yağ) ile temas eden yüksek basınçlı oksijen (3MPa'dan daha yüksek basınç) gresin kendiliğinden tutuşmasına neden olabilir. Organik elyaf kumaşlarla temas eden oksijen de kendiliğinden tutuşabilir. Sıvı oksijen güçlü oksitleyici özelliklere sahiptir ve sıvı oksijenin el, yüz veya vücudun diğer kısımlarına damlaması yanıklara veya donmaya neden olabilir.

Karbon, karbon siyahı, turba, yün lifleri vb. gibi bazı maddeler sıvı oksijene batırıldığında, belirli bir darbe kuvveti altında şiddetli bir şekilde patlayacaktır. Bu nedenle, oksijen tüpünün ağzı, boru hatları, arayüzler vb. yağ ve organik maddelerle temas etmemelidir. Oksijen, patlayıcı karışımlar oluşturmak için tüm yanıcı gazlarla karışabilir ve geniş bir patlama sınırı aralığına sahiptir.

(6) Yanıcı gazların patlayıcı içerik aralığı (patlama limitleri)

Patlayıcı karışımdaki çeşitli yanıcı gazların içerik aralığı Tablo 13-19'da gösterilmiştir.

Tablo 13-19 Karışımdaki yanıcı gazların patlayıcı içerik aralığı

2. Asetilen jeneratörlerinin güvenlik teknolojisi

Asetilen jeneratörleri asetilen üretmek için kullanılan ekipmanlardır. Kaynak üretiminde kullanılan asetilen jeneratörlerinin maksimum çalışma basıncı 0.15MPa'ı geçmemelidir. Küçük gaz üretimine sahip jeneratörler (0.5m ³ /h, 1m ³ /h) tek kişi kullanımı için mobil hale getirilir ve büyük gaz üretimine sahip olanlar (5m ³ /h, 10m ³ /h) asetilen istasyonları için kullanılır.

"Kaynak ve Kesme Güvenliği" (GB9448-1999), yüzer tamburlu asetilen jeneratörlerinin kullanımını açıkça yasaklamıştır. Şu anda, ülkemizdeki birçok şehrin çalışma departmanı, şehirlerde mobil asetilen jeneratörlerinin kullanımını açıkça yasaklamış ve şişelenmiş çözünmüş asetilen kullanımını zorunlu kılmıştır. Asetilen jeneratörlerinin güvenlik teknik noktaları Tablo 13-20'de gösterilmektedir.

Tablo 13-20 Asetilen jeneratörlerinin güvenlik teknik noktaları

3. Gaz tüplerinin güvenli kullanımı

1) Gaz tüpü kullanımı için güvenlik teknolojisi: Gaz tüplerinin dolumu, kullanımı, teknik denetimi, depolanması ve nakliye yönetimi "Gaz Tüpleri için Güvenlik Denetimi Yönetmeliği" ve "Çözünmüş Asetilen Tüpleri için Güvenlik Denetimi Yönetmeliği" uyarınca gerçekleştirilmelidir ve gaz tüplerinin kullanımı için güvenlik teknolojisinin kilit noktaları Tablo 13-21'de gösterilmektedir.

Tablo 13-21 Gaz tüplerinin kullanımına yönelik güvenlik teknolojisinin kilit noktaları

4. Gaz kaynağı ve kesme aletleri için güvenlik teknolojisi

Gaz kaynağı ve kesme aletleri için güvenlik teknolojisinin kilit noktaları Tablo 13-23'te gösterilmektedir.

Tablo 13-23 Gazaltı Kaynak ve Kesme Aletleri için Güvenlik Teknik Noktaları

5. Gaz kaynağı ve kesme işlemleri için güvenlik teknikleri

1) Gaz kaynağı ve kesme çalışma sahasının güvenlik teknik noktaları için Tablo 13-24'e bakın.

Tablo 13-24 Çalışma sahasının güvenlik teknik noktaları

(2) Gerçek gaz kaynağı ve kesme işlemlerinin güvenlik teknik gereklilikleri için Tablo 13-25'e bakın.

Tablo 13-25 Gerçek operasyonlar için kilit güvenlik teknik noktaları

XIII. Yüksek İrtifa Kaynak İşlemleri için Güvenlik Teknikleri

Yüksek irtifa kaynak operasyonları olarak da bilinen 2m (2m dahil) veya daha fazla potansiyel düşüşün olduğu yüksekliklerde kaynak ve kesme operasyonları gerçekleştiren kaynakçılar. Kaynak ve kesme işlemleri için genel güvenlik düzenlemelerine uymanın yanı sıra, elektrik çarpması, yangın, yüksekten düşme ve yüksek yerlerdeki nesnelerin çarpması risklerine özel dikkat gösterilmelidir.

1. Yüksekten düşmeleri önlemek için güvenlik önlemleri

1) Yüksekte çalışırken standartlara uygun yanmaz emniyet kemerleri kullanılmalı, emniyet kemeri yükseğe asılmalı ve alçakta kullanılmalı, güvenli bir şekilde bağlanmalı ve takılmalıdır. Güvenlik halatı kullanılıyorsa uzunluğu 2 m'yi geçmemelidir.

2) Yüksek irtifada kaynak ve kesme işlemleri için kullanılan iskele kalasları önceden kontrol edilmeli ve korozyon veya mekanik hasara sahip kalaslar veya karışık demir ve ahşap kalaslar kullanılmamalıdır. Tek sıralı yaya trafiği için iskele kalas yürüyüş yolunun genişliği 0,6 m'den az olmamalıdır. Çift sıralı yaya trafiği için genişlik 1,2 m'den az olmamalı, eğim 1:3'ten fazla olmamalı ve kalas yüzeyi kaymaz şeritlerle çivilenmelidir. İskelenin dışı, gerektiği şekilde koruyucu korkuluklar veya tırabzanlarla donatılmalıdır. Çalışırken sağlam ve güvenli durun.

3) Tırmanma merdiveni kaymayı veya devrilmeyi önlemek için sabit bir şekilde yerleştirilmelidir. Tek bir merdiven ile zemin arasındaki açı yaklaşık 60° olmalıdır. A-çerçeveli bir merdiven kullanıldığında, iki taraf arasındaki açı yaklaşık 45° olmalı ve sınırlayıcı bir çapraz kanca ile güvenli bir şekilde bağlanmalıdır. İki kişinin aynı anda aynı merdivende veya A-çerçeveli bir merdivenin aynı tarafında bulunmasına veya merdivenin en üst basamağında çalışmasına izin verilmez.

4) Güvenlik ağlarının kurulumu dıştan daha yüksek ve içten daha alçak olmalı, boşluk bırakmadan düz bir şekilde döşenmeli ve güvenlik ağının üzerindeki kalıntılar her zaman temizlenmelidir. Çalışma noktası yükseldikçe güvenlik ağı da yükseltilmelidir. Güvenlik ağının hasarlı olduğu tespit edilirse, gerektiği şekilde değiştirilmelidir.

5) Çalışmalar sırasında kablo tellerinin, asetilen veya oksijen hortumlarının vücuda sarılması veya sırtta taşınması kesinlikle yasaktır.

6) Kar yağarken açık havada çalışmak uygun değildir ve yağmur yağarken veya 6. seviye veya üzerinde güçlü bir rüzgar varken yüksek irtifada çalışmak yasaktır.

7) İş için lokomotiflere, kazanlara, su kömürü vagonlarına, araçlara vb. tırmanırken, tırmanmadan önce tırmanılacak nesnenin sağlamlığı kontrol edilmelidir.

8) Tırmanırken, bir alet çantası taşınmalı ve bir güvenlik halatı takılmalıdır.

9) Elektrik çarpması, kayma, düşme ve yaralanma olasılığını önlemek için yüksek frekanslı ark başlatıcılar kullanılmamalıdır.

10) Yükseklere tırmanan personel sağlık kontrolünden geçmelidir. Yüksek tansiyon, kalp hastalığı, akıl hastalığı, epilepsi, tüberküloz ve alkol kullanmış olanların yüksekte çalışmasına izin verilmez.

2. Nesnelerin çarpmasını önlemek için güvenlik önlemleri

1) Çalışmak için yüksek yerlere girerken baret takılmalıdır.

2) Yüksekte çalışırken, kullanılan küçük aletler ve parçalar, düşmelerini ve insanları yaralamalarını önlemek için bir alet çantasında tutulmalıdır.

3) Kaynak çubukları bir kaynak çubuğu tüpünde veya alet çantasında saklanmalıdır. Değiştirilen kaynak çubuğu uçları, aşağıdaki insanlara çarpmasını veya yanmasını önlemek için gelişigüzel aşağı atılmamalıdır.

4) Yüksek irtifalarda malzeme ve aletlerin birbirlerine fırlatılması yasaktır, sadece güvenlik halatı kullanılarak kaldırılıp indirilebilirler.

3. Elektrik çarpmasını ve yangını önlemek için güvenlik önlemleri

Kaynak sırasında elektrik çarpmasını ve yangını önlemeye yönelik güvenlik önlemleri daha önce açıklanmıştır. Yüksekte çalışırken aşağıdaki noktalara da özel dikkat gösterilmelidir:

1) Kaynakçılar kauçuk tabanlı ayakkabılar giymelidir.

2) El lambaları 12V güç kaynağı kullanmalıdır.

3) Yüksek gerilim hatlarına veya yüksek irtifadaki çıplak tellere yaklaşırken, çalışma ancak elektrik kesildikten ve elektrik çarpması riski olmadığı doğrulandıktan sonra devam edebilir. Elektrik kesildikten sonra, şalterin üzerine "Çalışma devam ediyor, şalteri kapatmayın" yazılı bir levha asılmalıdır.

4) İzolasyon için çalışma sahasının 10 metre yakınına korkuluklar kurulmalıdır.

5) Yüksek irtifa operasyonlarının altında, düşen kıvılcım ve cürufun neden olduğu yangını önlemek için tüm yanıcı ve patlayıcı maddeler kıvılcım menzili içinde (en az 10 m) temizlenmelidir.

6) Çalışma sahasında etkili yangın söndürme ekipmanı bulunmalıdır.

7) Yüksek irtifada kaynak ve kesme işlemlerinde bir koruyucu bulunmalıdır. Güç anahtarı koruyucunun yakınında bulunur ve tehlike durumunda, yangın durumuna da dikkat ederken kurtarma için anahtarı hemen çekin.

XIV. Açık havada (veya açık havada) kaynak işlemleri için güvenlik önlemleri

1) Kaynak alanı yağmur geçirmez, rüzgar geçirmez sundurmalar ve soğutma sundurmaları ile donatılmalıdır.

2) Dağılan erimiş demir ve cürufun insanlara zarar vermesini önlemek için rüzgar yönüne dikkat edilmelidir.

3) Ark ışığının yakındaki personele zarar vermesini önlemek için basit ekranlama panoları ve ışık engelleme panoları kurulmalıdır.

4) Sisli, yağmurlu veya karlı günlerde açık havada elektrik kaynağına izin verilmez.

5) Nemli yerlerde çalışırken, kaynakçılar yalıtılmış bir yüzey üzerinde durmalı ve yalıtılmış ayakkabılar giymelidir.

6) Yaz aylarında, çalışırken, patlamaları önlemek için oksijen tüplerinin ve asetilen tüplerinin doğrudan kavurucu güneşe maruz kalmasını önlemek gerekir. Kışın, tüp valfi veya basınç düşürücü donmuşsa, sıcak su ile çözülmelidir ve çözülme için ateş kullanılması kesinlikle yasaktır.

XV. Kaynak Yangın ve Patlamalarını Önleme Güvenlik Teknikleri

1. Kaynak Yangınlarının Önlenmesi için Temel Güvenlik Gereklilikleri

Kaynak yangınlarının önlenmesi için temel güvenlik gereklilikleri Tablo 13-26'da gösterilmektedir.

Tablo 13-26 Kaynak Yangınının Önlenmesi için Güvenlik Gereklilikleri

2. Kaynak Çalışma Noktaları (Kaynak Noktaları) ve Ekipman Öğeleri Arasındaki Güvenlik Mesafesi

Kaynak işlem noktaları ile çeşitli ekipman öğeleri arasındaki güvenlik mesafesi için Tablo 13-27'ye bakın.

Tablo 13-27 Kaynak işlem noktaları ve ekipman öğeleri arasındaki güvenlik mesafesi

3. Kaynakta yangın önleme tedbirleri

Kaynakçılar, kaynak sırasında işletme tarafından öngörülen yangın güvenliği yönetim sistemine kesinlikle uymalıdır. Kaynak sahasının çevresel koşullarına bağlı olarak aşağıdaki önlemler alınır.

1) İşletme tarafından öngörülen yangın yasağı alanında kaynak yapılmasına izin verilmez. Kaynak yapılması gerekiyorsa, iş parçası çalışma için belirlenmiş yangın alanına veya güvenlik bölgesine taşınmalıdır.

2) Kaynak sahasının yakınında duvarlarda ve zeminde delikler varsa, kapatma ve perdeleme önlemleri alınmalıdır.

3) Çok miktarda yanıcı malzeme (boya, pamuk, sülfürik asit, kuru saman vb.) istiflendiğinde ve koruyucu önlemler alınamadığında kaynak yapılması kesinlikle yasaktır. Yanıcı buharların veya patlayıcı toz birikimlerinin oluşabileceği durumlarda kaynak yapılması kesinlikle yasaktır.

4) Yanıcı ve patlayıcı bir ortamda kaynak yaparken, kimyasal işletmelerin güvenlik mesleki standartlarının ilgili düzenlemelerine uyulmalıdır.

5) Kaynak atölyesi ve çalışma alanı yeterli su kaynakları, kuru kum, yangın söndürme aletleri ve yangın söndürücülerle donatılmalıdır. Yangın söndürücülerin tipi ve performansı Tablo 13-28'de gösterilmiştir.

Tablo 13-28 Yangın söndürücülerin tipleri ve performansları

6) Kaynak işi tamamlandıktan sonra, saha zamanında temizlenmelidir ve ancak yangın kaynağı tamamen ortadan kaldırıldıktan ve tehlikenin tamamen ortadan kaldırıldığı teyit edildikten sonra ayrılınabilir.

4. Kaynak yangınlarının söndürülmesinde temel yöntemler

(1) Soğutma amaçlı yangın söndürme, yüksek ısı emme kapasitesine sahip maddelerin alevlerin içine püskürtülmesini, reaksiyon ısısının uzaklaştırılmasını ve böylece yanma reaksiyonunun yavaşlatılıp durdurulmasını içerir. Soğutarak yangın söndürmenin en yaygın ve uygulanabilir yöntemi yangını yoğun su akışı veya ayrıştırılmış ince su sisi ile soğutmak ve söndürmektir. Su buhara dönüştüğünde, büyük miktarda ısıyı emer ve ayrıca seyreltme kabiliyetine sahiptir.

(2) Seyreltme Yangın Söndürme Seyreltme yangın söndürme, yanma serisindeki yanıcı ve oksitleyici maddelerin konsantrasyonunu azaltarak ve böylece yanma reaksiyonunu engelleyerek yangın söndürme yöntemidir. Uygulamada, bu genellikle havadaki oksijen konsantrasyonunun azaltılmasını veya hava kaynağının kesilmesini içerir, böylece yanıcı malzeme yeterli oksijen almaz ve söndürülür.

Yanma serisine buhar veya inert gaz enjekte edilmesi veya yangın söndürme için sıvılaştırılmış veya sıkıştırılmış karbondioksit ve sıkıştırılmış nitrojen kullanılması, yanıcı maddelerin aynı anda seyreltilmesini veya oksitleyici madde konsantrasyonlarının sıkıştırılmasını sağlar.

(3) Yanma Bastırma (veya Kimyasal Reaksiyonun Kesilmesi) Yangın Söndürme Yangın söndürme maddeleri yanma reaksiyonu sürecine katılarak yanma sırasında üretilen serbest radikallerin yok olmasına neden olur ve kararlı moleküller veya düşük aktiviteli serbest radikaller oluşturur, böylece yanmanın kimyasal reaksiyonunu kesintiye uğratır. Yanma bastırma yöntemlerini kullanan yangın söndürme maddeleri arasında diflorodibromometan, triflorobromometan ve ayrıca sodyum ve potasyum tuzu tozu söndürücüler bulunur.

(4) İzolasyon ve Kaynağın Uzaklaştırılması Yangın Söndürme Yangını söndürmek için yanıcı maddelerin yanma sisteminden uzaklaştırılması veya yanıcı maddelerin kaynağının kesilmesi. Bu yöntem genellikle gaz veya sıvı yangınlarında yangınları söndürmenin tek uygulanabilir yöntemidir. Örneğin, yanıcı, parlayıcı, patlayıcı ve oksitleyici maddelerin yangın kaynağından uzaklaştırılması, yanıcı gaz ve sıvı boru hatlarının vanalarının kapatılması vb.

5. Yangın Söndürme Malzemelerinin Seçimi ve Önlemleri

1) Genel kaynak ve kesim yerlerine kum havuzları, kum torbaları, su kovaları, yangın söndürücüler, saman balyaları, demir kürekler ve demir kancalar yerleştirilmelidir.

2) Kimyasal kaynak ve kesme işlemlerinde, organik solventlerin neden olduğu yangınlar su ile söndürülemeyeceğinden, köpüklü yangın söndürme maddeleri ve kum gibi yangın söndürme malzemeleri bulunmalıdır.

3) Elektrikli ekipmanlarda yangın çıkması durumunda, güç derhal kesilmeli ve söndürme için karbon tetraklorür veya karbondioksit kullanılmalıdır. Su ve köpük söndürücüler kullanılmamalıdır.

4) Bir transformatör yağ sızdırdığında ve alev aldığında, kumla gömülmeli veya karbondioksit ile söndürülmelidir.

5) Bir kaynak makinesi alev aldığında, ilk adım gücü kesmek için anahtarı çekmek ve ardından yangınla mücadeleye devam etmektir. Güç kesilmeden önce, yangın söndürme için su ve köpük makineleri kullanılamaz, sadece kuru toz söndürme maddeleri ve karbondioksit söndürme maddeleri kullanılabilir. Bunun nedeni, su ve köpük söndürme sıvılarının elektriği iletebilmesi ve bunların kullanılmasının kolayca elektrik çarpması yaralanmalarına yol açabilmesidir.

6) Alüminyum termal kaynak flaksı alev aldığında söndürülemez. Tek seçenek, yanmamış öğeleri uzaklaştırmak, özellikle yanmamış eritkeni hızlı bir şekilde aktarmak ve izole etmektir. İzolasyon için kum da kullanılabilir.

7) Bir oksijen tüpü alev aldığında, gaz beslemesini durdurmak ve kendi kendine sönmesine izin vermek için tüpün ana vanası derhal kapatılmalıdır.